Mạch phân tần loa là gì?

Mạch phân tần loa là gì?

Mạch phân tần loa, còn gọi là mạch crossover loa, là một thiết bị điện tử được sử dụng để chia tín hiệu âm thanh đầu vào thành các dải tần số khác nhau và đưa chúng tới các loa phù hợp. Mục tiêu của mạch phân tần loa là để đảm bảo rằng các loa trong một hệ thống loa đa dải (multi-way speaker system) sẽ nhận được tín hiệu âm thanh ở dải tần số mà chúng có thể tái tạo một cách tốt nhất. Điều này giúp cải thiện chất lượng âm thanh và hiệu suất của hệ thống loa.

Cụ thể, mạch phân tần loa thường thực hiện các nhiệm vụ sau:

Phân tần dải tần số: Mạch phân tần chia tín hiệu âm thanh đầu vào thành các dải tần số khác nhau, chẳng hạn như dải tần thấp (bass), dải tần trung (mid-range), và dải tần cao (treble). Mỗi loa sẽ chỉ nhận và tái tạo một dải tần số cụ thể.

Bộ lọc: Mạch phân tần sử dụng bộ lọc tương ứng với mỗi dải tần số để loại bỏ hoặc giảm tần số không mong muốn. Chẳng hạn, loa bass sẽ nhận tín hiệu không chứa tần số cao, loa treble sẽ nhận tín hiệu không chứa tần số thấp.

Độ dốc (slope): Mạch phân tần có thể được cấu hình để thiết lập độ dốc của bộ lọc. Điều này quyết định cách loa sẽ cắt dải tần số khỏi nhau. Ví dụ: mạch phân tần có thể được cấu hình để loa bass cắt dải tần cao ở một tần số cụ thể.

Chức năng biến dạng (EQ): Một số mạch phân tần loa có thể tích hợp chức năng cân bằng âm lượng (EQ) để điều chỉnh tần số tại các dải tần số cụ thể. Điều này giúp tùy chỉnh âm thanh cho phù hợp với điều kiện môi trường và sở thích nghe nhạc.

Mạch phân tần loa giúp tối ưu hóa hiệu suất của hệ thống loa đa dải, đảm bảo rằng mỗi loa nhận và tái tạo dải tần số mà nó có thể xử lý tốt nhất. Điều này cải thiện chất lượng âm thanh tổng thể và tạo ra trải nghiệm nghe nhạc và âm thanh chất lượng cao.

Nguyên lý hoạt động của mạch phân tần loa

Mạch phân tần loa hoạt động dựa trên nguyên tắc chia tín hiệu âm thanh đầu vào thành các dải tần số khác nhau và đưa chúng tới các loa phù hợp để tái tạo âm thanh một cách tối ưu. Nguyên lý hoạt động của mạch phân tần loa có thể được mô tả như sau:

Thu tín hiệu âm thanh đầu vào: Mạch phân tần nhận tín hiệu âm thanh đầu vào từ nguồn âm thanh, chẳng hạn như một bài hát từ điện thoại di động hoặc máy tính.

Chia tín hiệu thành các dải tần số: Mạch phân tần sử dụng các bộ lọc để chia tín hiệu âm thanh thành các dải tần số khác nhau, như dải tần thấp (bass), dải tần trung (midrange), và dải tần cao (treble). Mỗi loa sẽ nhận một dải tần số cụ thể để tái tạo.

Bộ lọc cho mỗi dải tần số: Mạch phân tần sử dụng các bộ lọc tương ứng với mỗi dải tần số để loại bỏ các tần số không mong muốn. Ví dụ: loa bass sẽ chỉ nhận các tần số thấp và loại bỏ các tần số cao.

Điều chỉnh độ dốc (slope): Mạch phân tần có thể được cấu hình để điều chỉnh độ dốc của bộ lọc. Điều này quyết định cách loa sẽ cắt dải tần số khỏi nhau. Độ dốc thường được tính bằng đơn vị dB/octave, biểu thị mức giảm âm lượng khi tần số tăng.

Kết nối đến các loa tương ứng: Sau khi tín hiệu âm thanh đã được xử lý thông qua bộ lọc, nó sẽ được đưa tới các loa tương ứng phù hợp với dải tần số. Điều này đảm bảo rằng mỗi loa chỉ nhận và tái tạo âm thanh ở dải tần số mà nó có khả năng xử lý tốt nhất.

Tái tạo âm thanh theo dải tần số: Các loa sẽ biến đổi tín hiệu âm thanh nhận được thành chuyển động cơ học của đĩa loa tại dải tần số tương ứng. Điều này tạo ra âm thanh thích hợp với các tần số tương ứng và cải thiện chất lượng âm thanh tổng thể.

Mạch phân tần loa giúp tối ưu hóa hiệu suất của các loa trong hệ thống đa dải, đảm bảo rằng mỗi loa nhận và tái tạo âm thanh ở dải tần số mà nó có khả năng xử lý tốt nhất. Điều này giúp cải thiện chất lượng âm thanh và tạo ra trải nghiệm nghe nhạc và âm thanh tốt hơn.

Phân tần loa gồm mấy loại?

Phân tần 3 đường tiếng

Ở các dòng loa sử dụng 1 loa bass, 1 loa mid và 1 loa treble là áp dụng phân tần 3 đường tiếng. Mỗi loa có trang bị tần số cắt khác nhau như sau:

20 Hz – 1500 Hz: Loa bass.
1500 Hz – 7000 Hz: Loa mid.
7000 Hz – 17000 Hz: Loa treble.

Phân tần 2 đường tiếng

Ở các dòng loa có 1 loa bass và 1 loa treble là sử dụng phân tần 2 đường tiếng. Đối với loa sử dụng để hát karaoke thì có tần số cắt của phân tần 2 đường tiếng khoảng 5600 Hz.

Ngoài ra, những loa sử dụng để nghe nhạc, loa bluetooth trang bị tần số cắt của phân tần 2 đường tuyến khoảng 3200 Hz.